Αν νομίζεται ότι τα γκρίζα μαλλιά είναι από το στρες, έχετε άδικο... Ειδικοί ανακάλυψαν ότι είναι από τα χημικά και την ακτινοβολία που δεχόμαστε καθημερινά, δίχως να το καταλαβαίνουμε.
Το κακό είναι ότι το «γονοτοξικό στρες», όπως ονομάζεται, είναι αυτό που γκριζάρει τα μαλλιά και το ίδιο που προκαλεί βλάβες στο DNA.
Η ανακάλυψη θέτει σε αμφισβήτηση τις μέχρι τώρα επικρατούσες αντιλήψεις για τη γήρανση των βλαστοκυττάρων και δυνητικά μπορεί να οδηγήσει τόσο σε νέες μεθόδους καταπολέμησης των γκρίζων μαλλιών, όσο και στη θεραπεία πιο σοβαρών παθήσεων που προκαλούνται από το γονοτοξικό στρες, όπως είναι ο καρκίνος.
Η νέα έρευνα έγινε από Ιάπωνες επιστήμονες υπό τη δερματολόγο Έμι Νισιμούρα στο Ιατρικού Πανεπιστημίου του Τόκιο.
Κάνοντας πειράματα σε ποντίκια, που επίσης «γκριζάρουν» με την ηλικία, η ιαπωνική έρευνα έδειξε ότι διάφοροι γονοτοξικοί παράγοντες, όπως η ακτινοβολία (π.χ. η υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου ή οι ακτίνες Χ), ορισμένες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή του νοικοκυριού ή μολύνουν το περιβάλλον, καθώς και φάρμακα της χημειοθεραπείας, βλάπτουν το DNA των βλαστικών μελανοκυττάρων (είναι αυτά που διατηρούν το μαύρο χρώμα των μαλλιών).
Οι επιβλαβείς αυτές επιδράσεις κάνουν τα βλαστικά μελανοκύτταρα να ωριμάζουν πριν την ώρα τους και να μετατρέπονται πρόωρα σε ώριμα μελανοκύτταρα, χάνοντας την ικανότητά αναγέννησής τους, με συνέπεια οι τρίχες να αποκτούν ανεπιστρεπτί γκρι χρώμα.
Το γονοτοξικό στρες συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους διαχρονικά και, με τη συσσώρευσή του, αποτελεί την κύρια αιτία για τη γήρανση των ανθρώπων. Σύμφωνα με τη Νισιμούρα, ένα και μοναδικό κύτταρο σε ένα υγιές θηλαστικό μπορεί να υποφέρει μέχρι και 100.000 περιστατικά που δυνητικά οδηγούν σε βλάβη του DNA, μέσα σε μια μόνο μέρα.
Σύμφωνα με τον ογκολόγο της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Χάρβαρντ Ντέηβιντ Φίσερ, η νέα μελέτη είναι σημαντική.
«Συνήθως θεωρούμε το γκριζάρισμα ένα ανεπιθύμητο πράγμα, όμως η νέα έρευνα δείχνει ότι μπορεί επίσης να παίζει προστατευτικό ρόλο, καθώς επιτρέπει στο σώμα να απαλλάσσεται από δυνητικά επικίνδυνα κύτταρα με βλάβες στο DNA τους, εμποδίζοντας έτσι τον περαιτέρω πολλαπλασιασμό τους. Μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να ερευνήσουν αν τα βλαστοκύτταρα αλλού στο σώμα μας (πέρα από το δέρμα) υφίστανται μια παρόμοια πρόωρη ωρίμανση».
Με άλλα λόγια, το «γκριζάρισμα» των τριχών, πέρα από τις άλλες διαστάσεις του, αποτελεί και έναν φυσικό αμυντικό μηχανισμό που μπορεί να επιτρέψει στους επιστήμονες να καταπολεμήσουν στο μέλλον μορφές καρκίνου του δέρματος, όπως το μελάνωμα, το οποίο προκαλείται από τη βλάβη του DNA στα μελανοκύτταρα.
Θα μπορούσε επίσης να βρεθούν τρόποι για την παρεμπόδιση του γκριζαρίσματος των μαλλιών μέσω μιας σκόπιμης τροποποίησης της αντίδρασης του οργανισμού στις βλάβες του DNA των κυττάρων.
Όσο για το ρόλο του συναισθηματικού άγχους στο γκριζάρισμα, δεν μπορεί ακόμα να αποδειχτεί με σιγουριά η επίδρασή του, αλλά, όπως λέει ο Φίσερ, «αργά ή γρήγορα θα μπορέσουμε να απαντήσουμε και σε ερωτήματα σαν κι αυτό».
Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση «Cell».